Чому у Польщі, на відміну від України, немає «народних артистів»?
Poczytajcie i posłuchajcie naszego stanowiska prezentowanego w Radiu Svoboda na temat nagród państwowych przyznawanych w dziedzinie kultury w Polsce i w Ukrainie.
Polecamy w najnowszym „Tygodniku Powszechnym” artykuł Tomasza Horbowskiego „Wspólna opowieść”, gdzie kilka zdań poświęcono naszym działaniom na Wschodzie (ostatni akapit). Artykuł otwiera nową serię „TP” „Polska się liczy”, która ma pokazać „od kuchni” polską politykę zagraniczną.
Fragment:
Normalność, nie nuda
Co odróżnia białoruskie i ukraińskie organizacje pozarządowe? Te pierwsze musiały zejść do podziemia i działać jak partyzanci, bo szkodzą „oficjalnej” Białorusi. Działają tak od piętnastu lat. Udało im się stworzyć alternatywną przestrzeń kultury, sztuki i jakąś namiastkę alternatywnego społeczeństwa. Z Ukraińcami jest trudniej. Gdy pytam Wiktora o wsparcie lokalnych władz dla organizowanych przez niego festiwali, mówi, że „miasto ich nie zauważa”. Paweł Laufer, który ostatnio opublikował „Raport o stanie kultury i NGO w Ukrainie”, mówi, że jak spotyka się z Ukraińcami, to oni wciąż narzekają na swój trzeci sektor.
– Wspólnie z Ukraińcami doszliśmy do wniosku, że być może wynika to z pozycji państwa: nie jest wrogiem, nie przeszkadza w działaniu, ale też nie pomaga – mówi Paweł Laufer. A Europa i Polska coraz wyraźniej przestały się nimi interesować. Więc tkwią w ukraińskiej ambiwalencji.
Wiktor nazywa jazzowe festiwale „małymi kulturalnymi rewolucjami”. – Do tej roboty trzeba mieć cierpliwość i dużo wytrwałości, ale się udaje – mówi.
Gdy Paweł na wydanie ukraińskiego raportu dostał dwa razy mniej pieniędzy niż dwa lata wcześniej na podobny raport o Białorusi, to dorzucili się do niego sami Ukraińcy.
Marek Iwaszczyszyn, dyrektor lwowskiego Stowarzyszenia Artystycznego „Dzyga”, zapytał wprost: „Jak mam promować ten raport na Ukrainie, jeżeli nie został wydany po ukraińsku?”. Zadzwonili więc do zaprzyjaźnionego wydawnictwa i za reklamę na ostatniej stronie wydrukowali papierową wersję.
Przez ostatnie lata na Ukrainie pojawiły się lokalne inicjatywy, których celem było chociażby ocalenie zabytków Lwowa czy Kijowa, działanie na rzecz walki z kłusownictwem na jeziorach wokół Talnego (miasto w centralnej Ukrainie), czy na rzecz rowerzystów w Tarnopolu. W Bereżanach, niewielkim miasteczku w okolicach Tarnopola, grupa entuzjastów założyła stowarzyszenie Ridne Misto, które działa na rzecz lokalnej społeczności. Organizuje festiwale, spacery po mieście, kiermasze książek i pomoc dla uboższych mieszkańców. Takich pomysłów na Wschodzie jest dużo.
Laufer przekonuje, że dawno odkrył, iż „spotyka się z ludźmi, którzy robią coś na europejskim poziomie bez kompleksów”. I to jest chyba najważniejsze odkrycie. Bo ferment na Wschodzie pokazuje, że jego mieszkańcy mają świadomość swojej podmiotowości, także wobec zagranicznych partnerów, z którymi współpracują. A Europę Wschodnią trzeba „odczarowywać”, bo okazuje się, że jest ona normalna, nie mistyczna. Co wcale nie przeszkadza w tym, by się nią zachwycać.
5 kwietnia 2013 roku, w redakcji magazynu „Kultura Enter” w Lublinie, odbyło się premierowe spotkanie promocyjne przewodnika po ukraińskiej kulturze – z udziałem autorów i redaktorów publikacji.
W wydanym „Raporcie o stanie kultury i NGO w Ukrainie” diagnozowane są takie tematy jak: rynek wydawniczy, literatura, kino, scena muzyczna, sztuka, media, społeczeństwo obywatelskie, prawa człowieka, edukacja…
W debacie wokół „Raportu” wzięli udział: Oksana Kiś – historyk, antropolog, Andrij Lubka – poeta, prozaik, eseista, tłumacz, Andrij Saweneć – literaturoznawca, tłumacz, redaktor „Raportu”, Paweł Laufer – redaktor „Raportu”, „Kultura Enter”, Fundacja Open Culture. Prowadzenie – Hubert Łaszkiewicz (Kierownik Katedry Historii Europy Wschodniej KUL).
PAP. Powstał raport o stanie kultury na Ukrainie
Zapraszamy do galerii. Fot. Tomasz Bylina.
Ukraińska premiera odbędzie się w maju:
– 24 (piątek) maja Lwów
– 25 maja (sobota) Drohobycz
– 26 maja (niedziela) Kijów
Szczegóły spotkań niebawem.
Polacy wydali „podręcznik” z ukraińskiej kultury
radiosvoboda.org
Wszystko co chcielibyście wiedzieć o ukraińskiej kulturze, ale boicie się zapytać
eastbook.eu
Zapraszamy na spotkanie promocyjne przewodnika po ukraińskiej kulturze – z udziałem autorów i redaktorów publikacji. W wydanym właśnie „Raporcie o stanie kultury i NGO w Ukrainie” diagnozowane są takie tematy jak: rynek wydawniczy, literatura, kino, scena muzyczna, sztuka, media, społeczeństwo obywatelskie, prawa człowieka, edukacja…
W debacie wokół „Raportu” wezmą udział:
Oksana Kiś – historyk, antropolog
Andrij Lubka – poeta, prozaik, eseista, tłumacz
Andrij Saweneć – literaturoznawca, tłumacz, redaktor „Raportu”
Paweł Laufer – redaktor „Raportu”, Fundacja Open Culture, „Kultura Enter”
Prowadzenie – Hubert Łaszkiewicz (Kierownik Katedry Historii Europy Wschodniej KUL)
5 kwietnia (piątek), godz. 18:00
Warsztaty Kultury
ul. Grodzka 5a, Lublin
wstęp wolny
AUTORZY RAPORTU
Rustem Abliatif / Wiktor Andrusiw / Władysława Bakalczuk / Zofia Bluszcz / Jewhen Borisow / Kateryna Botanowa / Mychajło Brynych / Ołeksandr Bucenko / Natalia Gmurkowska / Tetiana Jackiw / Andrij Janowycz / Piotr Kaźmierkiewicz / Oksana Kiś / Andrij Kohut / Olga Kuprijan / Andrij Kurkow / Paweł Laufer / Andrij Lubka / Zenowij Mazuryk / Martyna Michalik / Ołeksandr Myched / Switłana Ołeszko / Jerzy Onuch / Paweł Prokop / Mykoła Riabczuk / Terry Sandell / Andrij Saweneć / Iryna Sławinska / Bohdan Szumyłowycz / Wołodymyr Tychyj / Julia Tyszczenko / Oksana Zabużko
„Raport” w językach polskim, ukraińskim i angielskim do pobrania na stronach magazynu „Kultura Enter”: CZYTAJ / POBIERAJ | ЧИТАТИ / ЗАВАНТАЖИТИ | READ / DOWNLOAD
Infoline: +48 730 092 466
W sprawie uchwalenia w dniu 21 marca 2013 r. przez Radę Miasta Lublin „Stanowiska Rady Miasta w sprawie tworzenia pozytywnego klimatu wychowawczego dla młodego pokolenia lublinian”
W związku z uchwaleniem przez radę miasta 21 marca 2013 r. „Stanowiska Rady Miasta w sprawie tworzenia pozytywnego klimatu wychowawczego dla młodego pokolenia lublinian” wyrażamy, uzasadnioną treścią tego dokumentu, obawę o próbę pozbawienia naszej fundacji i środowisk artystycznych i kulturalnych współpracujących z nami, podstawowego narzędzia realizacji naszych celów, które pragniemy implementować także w Lublinie – swobody ekspresji artystycznej, wolności twórczego wyrazu.
Stanowisko przyjęte większością 17 głosów przez cześć Radnych Rady Miasta Lublin sugeruje, iż dozwolone i obdarzone poparciem Rady Miasta Lublin będą jedynie te działania kulturalne i artystyczne, które mieszczą się w bliżej nie zdefiniowanym obrębie (za drukiem projektu grupy Radnych Lublina nr 915-1: http://bip.lublin.eu/bip/um/index.php?t=210&id=184663&mode=a&d=T): „dobrego smaku”, „dobrych obyczajów”, „wymiaru estetycznego”, „wizji świata”, „wrażliwości”, „moralności” oraz „chrześcijańskich tradycji Lublina”, którym hołduje siedemnastu Radnych Rady Miasta Lublin.
Drugą istotną, fundamentalną i, z tych to też względów, niepokojącą kwestią jest nieskrępowany, odważny, jawny i bezpośredni pucz „dobrego smaku”, „dobrych obyczajów”, „wymiaru estetycznego”, „wizji świata”, „wrażliwości”, „moralności” oraz „chrześcijańskich tradycji Lublina” uznawanych przez cześć Radnych Rady Miasta Lublin, jakiego Rada Miasta Lublin dokonała dnia 21 marca 2013 r. na lublinianach, bez równoczesnego przy tym wyjaśnienia, co za tymi pojęciami stoi.
To dla nas dwa fakty jednoznaczne. Jest jednak wiele kwestii niejasnych. Kierowani pragnieniem rzetelnej informacji, zrozumienia argumentów drugiej strony i uniknięcia abstrakcyjnych, oderwanych od rzeczy dyskusji i chcąc – na tym pełnym niejasności etapie – uniknąć odwoływania się do zgodności stanowiska Rady Miasta Lublin z nadrzędną rzeczywistością prawną, oczekujemy dialogu.
Jednoznacznym jest też dla nas fakt postawienia lublinian, twórców kultury, artystów, twórców goszczących w tym mieście w obliczu arbitralnego nakazu i zakazu, anschluss-u sfery kultury i działalności artystycznej (w obrębie administracyjnym Lublina) do granic usankcjonowanych przez grupę obywateli miasta, inicjatorów uchwalonego stanowiska, wyznających konkretny, nie współdzielony przez wszystkich mieszkańców miasta i świata, światopogląd i to na sposób, który w zamyśle swoim odbiera odmiennym światopoglądom możliwość wyrażania i realizowania się w działalności kulturalnej i artystycznej.
Ale też jednoznacznym i najbardziej dotkliwym jest fakt, że jednocześnie granice te, wyznaczone wyżej wymienionymi, wsobnie zdefiniowanymi pojęciami, nie zostały dostatecznie określone, co – jak w przypadku każdego niedookreślenia – daje wielkie pole manewru, uniku i dowolności. Tym samym pozostawia się adresatów owych postanowień bezbronnymi.
Jest dla nas pierwszą potrzebą, by uniknąć błędnej interpretacji i oceny przyjętego przez Radę Miasta Lublin stanowiska w przedmiotowej sprawie i aby, w zgodzie z rzetelnym, dogłębnym rozpoznaniem stanowiska Rady, ustosunkować się i podjąć dalsze decyzje, wobec tych kwestii, które w zakresie nie dość ostrym i nie dość wyraźnym zasygnalizowane zostały pisemnie w uchwalonym stanowisku.
Stąd zwracamy się z kilkoma pytaniami do Przewodniczącego Rady Miasta Lublin, Radnych Rady Miasta Lublin, a także bezpośrednio do indywidualnych sygnatariuszy „Stanowiska Rady Miasta w sprawie tworzenia pozytywnego klimatu wychowawczego dla młodego pokolenia lublinian” oraz do Prezydenta Miasta Lublin:
1. Co konkretnie oznacza i jaka rzeczywistość aksjologiczna stoi za pojęciem „dobry smak” użytym w dokumencie Rady Miasta Lublin?
2. Co konkretnie oznacza i jaka rzeczywistość aksjologiczna stoi za pojęciem „dobre obyczaje”, użytym w dokumencie Rady Miasta Lublin?
3. Co konkretnie oznacza i jaka rzeczywistość aksjologiczna stoi za pojęciem „wymiar estetyczny”, użytym w dokumencie Rady Miasta Lublin?
4. Co konkretnie oznacza i jaka rzeczywistość aksjologiczna stoi za pojęciem „wizja świata”, użytym w dokumencie Rady Miasta Lublin? Jaka to jest wizja świata?
5. Co konkretnie oznacza i jaka rzeczywistość aksjologiczna stoi za pojęciem „wrażliwości”, użytym w dokumencie Rady Miasta Lublin? Jaka jest właściwa według Radnych Rady Miasta Lublin „wrażliwość”?
6. Co konkretnie oznacza i jaka rzeczywistość aksjologiczna stoi za pojęciem „moralność”, użytym w dokumencie Rady Miasta Lublin?
7. Co konkretnie oznacza i jaka rzeczywistość aksjologiczna stoi za pojęciem „chrześcijańskie tradycje Lublina”, użytym w dokumencie Rady Miasta Lublin?
8. Czy i jakie znaczenie wiążące Radę Miasta w jej działalności opiniodawczej i uchwałodawczej ma uchwalone dnia 21 marca 2013 r. „Stanowisko Rady Miasta w sprawie tworzenia pozytywnego klimatu wychowawczego dla młodego pokolenia lublinian”?
9. Czy uchwalenie stanowiska Rady Miasta jest jednoznaczne z usankcjonowaniem, oficjalnym dopuszczeniem wypływających z tego stanowiska, lub założonych w tym stanowisku (niejasno) kryteriów ocen, wartościowania i opiniowania zjawisk kulturalnych i artystycznych w Lublinie?
10. Czy bliżej jeszcze nieokreślona rzeczywistość aksjologiczna, stojąca za pojęciami „dobrego smaku”, „dobrych obyczajów”, „wymiaru estetycznego”, „wizji świata”, „wrażliwości”, „moralności” oraz „chrześcijańskich tradycji Lublina”, wymienianych przez Radę Miasta w dokumencie, są – od dnia uchwalenia stanowiska – oficjalnym kryterium, równolegle stosowanym – obok innych kryteriów – w opiniowaniu i zatwierdzaniu budżetów instytucji kultury, przyznawaniu grantów na działalność kulturalną instytucji i osób indywidualnych, ocenie pracy samorządowych instytucji kultury i ocenie ich programów artystycznych, szczególnie tych, które „skandaliczną” działalnością w opinii niektórych Radnych już się odznaczyły?
11. Czy powstanie katalog kryteriów, w odniesieniu do którego artyści, działacze kultury z Lublina, Polski i świata będą mogli w sposób jednoznaczny stwierdzić, czy ich zamiary kulturalne i artystyczne będą możliwe do zrealizowania na terytorium administracyjnym miasta Lublin, czy też nie będą miały na tym terytorium prawa bytu?
12. Kto z sygnatariuszy będzie o tym decydował?
Liczymy na zrozumiałe i wyczerpujące odpowiedzi.
Do wiadomości:
Prezydent Miasta Lublin: Krzysztof Żuk
Zastępczyni Prezydenta Miasta Lublin: Katarzyna Mieczkowska-Czerniak
Przewodniczący Rady Miasta Lublin: Piotr Kowalczyk
Wiceprzewodniczący Rady Miasta Lublin: Jarosław Pakuła, Mieczysław Ryba, Zbigniew Targoński
Radni Rady Miasta Lublin: Mariusz Banach, Elżbieta Dados, Jan Gąbka, Marek Jakubowski, Dariusz Jezior, Piotr Kowalczyk, Piotr Krzysztof Kuty, Zbigniew Ławniczak, Jadwiga Mach, Tomasz Pitucha, Stanisław Podgórski, Marcin Pogorzałek, Krzysztof Siczek, Sylwester Tułajew.
Media
Podpisani:
Paweł Laufer – Prezes Zarządu Fundacji Open Culture, Lublin, Polska
Tatsiana Netbayeva – Wiceprezes Zarządu Fundacji Open Culture, Warszawa, Polska
dr Tomasz Kitliński – UMCS, University of Brighton
dr hab. Paweł Leszkowicz – UAM, University of Sussex
Andrij Lyubka – poeta, pisarz, tłumacz literatury, Ukraina
Andrej Chadanowicz – poeta, tłumacz, prezes Białoruskiego PEN-Centrum, Mińsk, Białoruś
Łukasz Grajewski – Członek Zarządu Fundacji Wspólna Europa, Warszawa, Polska
dr Serhij Szebelist – Połtawski Narodowy Uniwersytet Pedagogiczny imienia W.G. Korolenki, Połtawa, Ukraina
Karolina Breguła – artystka multimedialna, Warszawa, Polska
Sieviaryn Kviatkouski – literat, kierownik grupy Budzma TV, Mińsk, Białoruś
Natalia Hładyk – Zjednoczenie Łemków, Centrum Kultury. im. B. I. Antonycza w Gorlicach, Gorlice, Polska
Szymon Pietrasiewicz – animator kultury, artysta, Lublin, Polska
Prof. Mykoła Riabczuk – Kijów, Ukraina
Monika Szewczyk – Dyrektor Galerii Arsenał, Białystok, Polska
Jacek Rachwald – Lublin, Polska
Andrei Dureika – artysta, Dusseldorf, Niemcy
Volodymir Topiy – artysta, Lwów, Ukraina
Harutyun Alpetyan – kurator, Armenia
Vladimir Us – artysta i kurator, prezes Stowarzyszenia Młodych Artystów „Oberliht”, Kiszyniów, Mołdawia
Paweł Hajncel – artysta, Łódź, Polska
Pete Paŭłaŭ – muzyk zespołu N.R.M., Mińsk, Białoruś
dr hab. Jacek Kochanowski – Uniwersytet Warszawski, Warszawa, Polska
dr Mikołaj Iwański – ekonomista filozof, Poznań, Polska
dr Rafał Jakubowicz – Uniwersytet Artystyczny, Poznań, Polska
Beata Anna Polak – Pracownia Pytań Granicznych UAM, Poznań, Polska
prof. Tomasz Polak – Pracownia Pytań Granicznych UAM, Poznań, Polska
Czytaj także: Radny jest w nas. List zamknięty w sprawie cenzury powszedniej